Istorija

Avganistanska Saur revolucija 1978: šta je postigla i kako je srušena

Detalji: Kategorija: - Istorija; Objavljeno ponedeljak, 23 avgust 2021 08:31; Autor Adnan Kan

U svjetlu aktuelnih dešavanja u Avganistanu objavljujemo prevod članka koji je pisan na 40. godišnjicu zaboravljene Saur revolucije 1978. godine. Ova revolucija pokazala je da Avganistan nije uvijek bio bastion nazadnosti, kao što ga danas buržoaski mediji predstavljaju, te da su za njegovu današnju nazadnost odgovorni baš američki okupatori koji su upravo otišli, ali i sa osvrtom na greške staljinizma u vidu vojne intervencije koja nije bila dočekana otvorenih ruku od strane avganistanskog naroda. Radnim masama Avganistana i cijelog regiona ova revolucija je putokaz za društveni i ekonomski napredak, kao i mogućnost života bez islamskog fundamentalizma.

Opširnije...

Krah Vol strita i Velika depresija: Lekcije za današnjicu

Detalji: Kategorija: - Istorija; Objavljeno ponedeljak, 09 avgust 2021 09:08; Autor Džejms Kilbi

Sa nadolaskom masovne nezaposlenosti, mnogi trenutnu krizu porede sa krizom Velike depresije tridesetih. Međutim, u oba slučaja krize nisu bile slučajne, nego proizvod nerešivih protivrečnosti kapitalizma.

Kapitalizam ulazi u ono što izgleda kao da bi mogla biti njegova najdublja kriza dosad. Iako je kovid-19 bio okidač, duboka recesija se spremala godinama unazad. Zbog komešanja na berzi, masovne nezaposlenosti i perspektivi svetske depresije, povlače se paralele sa Velikom depresijom tridesetih, iako možda čak ni to nije adekvatna paralela.

Opširnije...

Princip manjeg zla na italijanski način – i kako je to uništilo ljevicu

Detalji: Kategorija: - Istorija; Objavljeno petak, 09 april 2021 09:29; Autor Fred Veston

Fred Veston, urednik stranice marxist.com, objašnjava kako se italijanska ljevica početkom sedamdesetih godina spotakla na kamenju “principa manjeg zla”. S obzirom na prijevremeno glasanje na američkim izborima, i ogroman pritisak na ljevici da glasa za Bajdena kako bi se smijenio Tramp, mogu se naučiti vrijedne lekcije iz italijanskog iskustva.

Postoji ogroman pritisak na ljevicu u SAD da podrži Bajdena na predsjedničkim izborima. Čak se i bivši najtvrdokorniji socijalisti koji prije ne bi ni razmišljali o glasanju za demokrate, upinju da objasne “kako su stvari sada drugačije”. Naravno, razlika je u tome što se “sada suočavamo sa fašizmom” u obliku Trampa. Nikad ranije nije bilo ovoliko zbrke.

Opširnije...

Povratak revolucionarnog nasljeđa Roze Luksemburg

Detalji: Kategorija: - Istorija; Objavljeno nedelja, 18 jul 2021 07:52; Autor Mari Frederiksen

Kako bismo proslavili 150. rođendan Roze Luksemburg, objavljujemo dio uvoda Revolucionarne baštine Roze Luksemburg, nove knjige koja analizira život i ideje ove velike marksističke revolucionarke.

Roza Luksemburg je rođena 05. marta 1871. Slučajno je to bila ista godina kada su radnici Pariza ustali i osnovali Parišku komunu: prvi pokušaj radničke klase da preuzme vlast. Euforija koja je stvorila Komunu bila je kratkotrajna. Nakon par mjeseci vladajuća klasa je srušila Parišku revoluciju u kontrarevolucionarnom paklu krvi i metaka. U la semaine sanglante ("krvava sedmica") koja je uslijedila nakon uništenja, ubijeno je 30 000 radnika.

Opširnije...

Šta je nacionalsocijalizam?

Detalji: Kategorija: - Istorija; Objavljeno ponedeljak, 17 februar 2020 17:09; Autor Lav Trocki, jun 1933.

Nacisti svoj prevrat nazivaju revolucijom. Zapravo, u Njemačkoj, kao i u Italiji, fašizam ostavlja društveni sistem netaknutim. Gledajući samo po sebi, Hitlerov prevrat ne zaslužuje da se naziva ni kontrarevolucijom. Ali ne može se posmatrati kao izolovani slučaj; taj prevrat je bio završetak niza šokova koji su počeli u Njemačkoj 1918. godine. Novembarska revolucija, koja je dala moć radničkim i seljačkim sovjetima, je u svojim temeljnim tendencijama bila proleterska. Ali partija koja je bila na čelu proletarijata vratila je moć buržoaziji. U tom smislu, socijaldemokratija započela je eru kontrarevolucije prije nego što je revolucija završila svoj posao. Međutim, dok god je buržoazija zavisila od socijaldemokratije, a s tim i od radnika, režim je zadržavao elemente kompromisa. Svejedno, međunarodna i unutrašnja situacija njemačkog kapitalizma nije ostavljala prostora za dalje ustupke. Kako je socijaldemokratija spasila buržoaziju od proleterske revolucije, fašizam je potom oslobodio buržoaziju od socijaldemokratije. Hitlerov puč je samo posljednja karika u lancu kontrarevolucionarnih promjena.

Opširnije...